Son zamanlarda ‘Yediğimiz sebze ve meyveler sağlıklı mı?’, ‘Aşırı tarım ilacı yani pestisit kullanılıyor mu?’ gibi sorular aklımızın bir köşesinde sürekli bizi rahatsız ediyor.
Pestisitler, tarımda ürün verimliliğini artırmak ve zararlılarla mücadele etmek için kullanılan kimyasal maddelerdir. Yani tarım ürünleri olgunlaşırken böcekler, mantarlar ve otlar oluşmasın diye kullanılan tarım ilaçlarıdır.
Pestisitler Hangi Besinlerde Daha Fazla Bulunur?
- Sebze ve Meyveler:
- Elma, çilek, üzüm, armut, domates, biber, ıspanak gibi taze tüketilen ürünler pestisit kalıntılarına daha açık olabilir. Özellikle ince kabuklu ve yüzeyi pürüzlü olan meyve-sebzeler daha fazla pestisit tutar.
- Tahıllar ve Baklagiller:
- Buğday, pirinç ve mısır gibi tahıllar üretim sürecinde pestisitlere maruz kalabilir. Ayrıca kuru fasulye, nohut gibi baklagiller de risk altındadır.
- Hayvansal Gıdalar:
- Pestisit kalıntıları, hayvanların yemlerine bulaşarak süt, et ve yumurtaya geçebilir.
Pestisitlerin Sağlığımıza Etkileri
Pestisitlerin uzun süreli ve yüksek miktarda maruziyeti, şu sağlık sorunlarına yol açabilir:
- Hormonal düzensizlikler
- Sinir sistemi hasarları
- Kansere yol açabilecek toksik etkiler
- Üreme bozuklukları
Özellikle çocuklar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler (örneğin organ nakli olanlar) bu etkilerden daha fazla etkilenebilir.
Besinlerdeki Pestisit Miktarını Azaltmak İçin Neler Yapılmalı?
Sebzeler ve meyveler bol suda yıkanmalı, sirkeli ve karbonatlı suda bekletilmelidir. Fakat bu bile yüksek pestisit içeren besinlerin pestisit oranını düşürmekte yeterli olmayabilir. Bu yüzden nasıl üretildiği bilinilen veya organik sertifikalı sebzeler ve meyveler tercih edilmelidir.
Sebze ve meyvelerin varsa kabuklarının soyulması ve mevsiminde tüketilmesi de daha düşük pestisit miktarı için yapılabileceklerdendir.
Pestisit sadece bitkisel kaynaklı besinlerde değil, hayvansal kaynaklı besinlerde de karşımıza çıkabilir. Yemlerinde kimyasal katkı maddeleri kullanılan hayvanlardan elde edilen besinlerde de pestisit kalıntıları bulunabilir.
Pestisitlerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin farkında olmak ve bu konuda bilinçli adımlar atmak önemlidir. Yıkama, soyma ve organik ürün tercihi gibi basit yöntemlerle maruziyeti azaltabilir ve daha sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturabilirsiniz. Ayrıca, pestisit kullanımını azaltmaya yönelik tarım politikalarını desteklemek, uzun vadede hem bireysel hem de toplumsal sağlık açısından faydalı olacaktır.